Prof. Dr. Ninel Alver ve takımı, yapay zekâ ile afet anında alarm veren bir yol geliştirecek
Ülkemizin zelzele neslinde olması ve son yıllarda yaşanan sarsıntı felaketleri hasebiyle bu mevzu ile ilgili gerçekleştirilen bilimsel projeler hayati ehemmiyet taşıyor. Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Ninel Alver ve takımının bu bağlamda gerçekleştirdiği proje, TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında kabul gördü. Proje ile, afet anında kritik değere sahip olan köprü, viyadük, tünel, baraj ve nükleer güç santrali üzere yapılar gerçek vakitli olarak izlenerek can ve mal kayıplarının önüne geçilecek.
Proje takımını tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Hepimizin bildiği üzere yakın vakitte vilayetimizde yaşadığımız sarsıntı felaketi, bizlere sarsıntının acı yüzünü bir defa daha hatırlattı. Zelzele esnasındaki can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi konusunda bilim beşerlerine ve üniversitelere de vazifeler düşüyor. İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyemiz Prof. Dr. Ninel Alver ve takımının gerçekleştirdiği proje ile kritik ehemmiyete sahip yapılar gerçek vakitli olarak izlenerek afet anında kayıplar en az seviyeye indirgenecek. Böylesine kıymetli bir projeyi hayata geçiren hocalarımızı tebrik ediyorum” diye konuştu.
“Depremler hem sosyolojik hem ekonomik ziyan veriyor”
Depremlerde yapıların hasar görmesinin sosyolojik ve ekonomik büyük ziyanları da beraberinde getirdiğini söyleyen Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ninel Alver, “Çoğunluğu birinci derece sarsıntı bölgesinde yer alan ülkemizde sıklıkla büyük sarsıntılar yaşanması sebebiyle yapılarımız hasar görmekte ve yeni afetlere karşı dayanıklılıklarını yitirmektedir. Bu yapıların hasar durumlarını belirlemek için mevcut uygulamada gözle muayene yapılmakta ve yapıya ziyan veren karot alma tekniği kullanılmaktadır. Lakin bu sistemlerle yapının hasar aldıktan sonraki ve sırf gözle görülebilen durumu sübjektif olarak değerlendirilmekte, yapıdaki hasar gelişimi takip edilememekte ve tehlike öncesi gerekli önlemleri alma imkânı doğmamaktadır. Bilhassa köprü, viyadük, tünel, baraj ve nükleer güç santrali üzere kritik ehemmiyete sahip yapıların zelzele öncesi durumlarını ve sarsıntı anında hasar oluşumlarını belirlemek, bu açıdan çok kıymetlidir. Mevcut uygulamaların bu hedefe hizmet edemediği noktada tahribatsız test prosedürleri gözle görülmeyen hasarları dahi görüntülemek için en âlâ usullerdir. Bu usullerle hasarların oluşum vakitlerini, yerlerini, büyüklüklerini ve taraflarını saptayarak yapının performansı hakkında kıymetli bilgiler edinebilmek mümkündür” dedi.
“Kritik durumlarda alarm vererek uyaracak”
Proje ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alver, “Projemiz kapsamında yapay zeka teknikleri tahribatsız test prosedürlerine uygulayarak, kritik yapılardaki hasarları hasar oluştuğu anda tespit edip kritik durumlarda alarm verecek bir sistem geliştireceğiz. Bu sayede afet sonrasında milyonları etkileyebilecek kritik yapıların itimatla kullanılması sağlanabilecek ve yeni can ve mal kayıplarının önüne geçilecek. Araştırma grubumuzda Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmından Arş. Gör. Dr. Sena Tayfur, Hacettepe ve Chicago Northwestern Üniversitelerinden öğretim üyeleri de yer alıyor. Projemiz 3 yıl sürecek” diye konuştu.
Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Ninel Alver, tahribatsız test prosedürlerinin geliştirilmesi ve uygulanması alanında Japonya’da doktorasını tamamladı. Almanya’da ve ABD’de memleketler arası itibarlı burslarla çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Ninel Alver, bugüne kadar çok sayıda TÜBİTAK ve başka ulusal ve milletlerarası takviyeli projede yürütücü ve araştırmacı olarak misyon aldı. Prof. Dr. Alver, bu projeden bağımsız olarak tahribatsız test usulleri alanında Japonya ve Endonezya ile 2 başka ortak proje yürütüyor. Yürüttüğü projeler memleketler arası alanda mükafatlar alan Prof. Dr. Alver, Ege Üniversitesi markasının dünyaca tanınmasına katkı sağlıyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
